9 bước này trái logic, phi thực tế và có khi phản cả lý thuyết đến mức gây nguy hiểm cho cộng đồng doanh nghiệp Việt.
Không biết cái hình này ở đâu ra mà được lan truyền trên mạng nhiều đến mức mỗi lần thấy nó tôi cứ ngứa ngáy trong người, đặc biệt là ngứa… mồm. Và không chỉ cái hình này, nhiều bài viết khác, hình ảnh khác xuất hiện ngày càng nhiều trên mạng, đặc biệt là ở các trang quảng cáo, PR trong lĩnh vực tư vấn, đào tạo của các chuyên gia, hay trung tâm tư vấn, đào tạo. Chúng trái logic, phi thực tế, và có khi phản cả lý thuyết đến mức GÂY NGUY HIỂM cho cộng đồng doanh nghiệp Việt, đặc biệt là các bạn trẻ khởi nghiệp.
Hãy nhìn cái hình 9 bước này. Sau bước một là “Xây dựng ý tưởng kinh doanh” thì bước 2 đã là “Đặt ra mục tiêu”, rồi sau đó mới làm công việc “Phân tích thị trường”, “Phân tích SWOT”…
Nhiều, rất nhiều ông chủ, CEO đã làm theo các bước này để đưa doanh nghiệp vào vòng… thất bại. Họ không chịu nghiên cứu thị trường (sản phẩm, dịch vụ, khách hàng, đối thủ, nhà cung cấp, thực trạng và xu hướng tiêu dùng, các yếu tố vĩ mô, vi mô…), không chịu đánh giá thực lực, nguồn lực mạnh, yếu của mình (trong mối tương quan với đối thủ), chưa xác định được đâu là cơ hội, đâu là nguy cơ, đã lập tức phán là mình phải đạt cho bằng được MỤC TIÊU gì đó. Họ phán theo ý tưởng kinh doanh bay bổng và “ý chí lãnh đạo” của mình mà không cần có cơ sở gì. Kết quả là cả bộ máy cứ phải lao theo “ý chí lãnh đạo” kiểu như “quả đấm thép” Vinashin để rồi kết quả tệ hại gần như ai cũng thấy trước!
Vì sao lại đặt ra mục tiêu khi chưa nghiên cứu thị trường (dù ít hay nhiều) và chưa đánh giá thực lực của mình (tài chính, nhân sự, kinh nghiệm, năng lực đến đâu)? Vì sao một quy trình ngược như vậy mà lại phổ biến rộng rãi đến mức ai cũng đem về cất tủ như một tài liệu quý, và lại còn theo học để thực hành?
Bạn có đặt mục tiêu sẽ cưới hoa hậu làm vợ khi không cần biết thực lực của mình và không cần đánh giá các cơ hội (và rủi ro) mà bạn có khi thực hiện mục tiêu này hay không? Tôi tin là không! Cần nhớ mục tiêu liên quan đến nguồn lực, nguồn vốn cần huy động. Vì vậy, cần phải có cơ sở thật vững chắc khi thiết lập mục tiêu! Đừng bán nhà, bán xe, vay vốn để thực hiện những mục tiêu không có cơ sở để rồi phải hối tiếc.
Cần nhớ rằng, sau khi phân tích kỹ các yếu tố bên trong, bên ngoài, rất có thể ý định và ý tưởng kinh doanh của bạn phải thay đổi hoàn toàn (vì nó không còn hấp dẫn hay khả thi nữa). Lúc đó, mục tiêu bạn đặt ra không còn ý nghĩa gì cả trong khi cả hệ thống của bạn đã lao vào chuẩn bị!
Chưa kể, trong quy trình này không thấy kế hoạch hoạt động (operations plan) mà chỉ có kế hoạch nhân sự, tài chính…
Chính vì những món “thuốc độc” này lan truyền khắp nơi nên chúng tôi phải lập Group Phát Triển Doanh Nghiệp Việt để vừa “giải độc”, vừa điều trị cho các doanh nghiệp nếu chẳng may họ bị đầu độc. Thật đấy!
PS: Nhiều người rải thuốc độc, hoặc ăn nhằm thuốc độc (mà tưởng thuốc bổ), khi được nói cho biết, họ lập tức sửa sai, từ bỏ ngay, không ăn nữa, nhưng họ vẫn tìm cách chống chế, đưa lý do tại, bị, vì…, và có khi còn “bỏ bóng, đá người” để bớt tự ái. Tôi gặp hoài nên quen!?Cái hình này, sau bài viết này có thể sẽ khác!
Long Nguyen Huu – Group Phát Triển Doanh Nghiệp Việt
